ताप्लेजुङ, ३० मंसिर
ताप्लेजुङको आठराई त्रिवेणी गाउँपालिका स्थित निघुरादिनकि याङ्गी शेर्पा हिजोआज घर खर्च जुटाउनका लागि जंगलमा फलेको कटुस संकलन गरेर सदरमुकाम फुङलिङ बजारमा ल्याएर बेच्न व्यस्त छिन् । फुङलिङ बजारमा प्रत्येक मंगलबार र शनिबार लाग्ने हटियामा शेर्पा एक दिनको लामो पैदल यात्रा तय गर्दै हटिया लाग्ने अघिल्लो दिन नै सदरमुकाम आउँछिन् र बिहानै बाट बोराभरी कटुस राखेर मानाको १ सय देखि १ सय ५० रुपैयाँ सम्ममा बेचेर घर खर्च जुटाउँदै आएकि छिन् । उनि मात्र होईन जिल्लाका अधिकांस स्थानीय बासिन्दा अहिले जंगलमा फलेको कटुस संकलन गर्न जंगलतिर जाने गरेका छन् । स्थानिय जंगलमा सहजै पाईने र बजारमा पनि यसवाट राम्रो आम्दानी लिन सकिने भएका कारण अहिले यसको संकलन र विक्रिमा स्थानिय बासीन्दा लागि परेकाहुन् ।कटुस संकलन गर्न केटाकेटि देखि बुढाबुढि सम्म नजिकैको जंगलमा जान्छन् । कटुसको सिजन सकिनै लाग्दा सम्म पनि स्थानीयले कटुस खोजेर बजारमा ल्याउने गरेकाछन् । यो वर्ष अघिल्लो वर्षको तुलनामा केहि दशक यताकै सबै भन्दा वढि कटुस फलेको छ । कटुस पात्ले जातको रुखमा फल्ने एक प्रकारको मिठो फल हो । बाहिर काँडाले भरिएको भए पनि भित्र भएको फललाई भुटेर वा काँचै खाने गरिन्छ ।
काँचो कटुसलाई बजारमा ८० रुपैँयामा र भुटेको कटुसलाई १ सय ५० रुपैँयामा विक्रि गर्ने गरेको स्थानीयले बताएकाछन् । माथिल्लो भेग अथार्त लेकाली क्षेत्रको जंगलमा पाईने कटुस खोज्ने प्रत्येकले दिनमा ५ पाथी देखि ७ पाथी सम्म संकलन गर्ने गरेकाछन् ।
ताप्लेजुङमा मात्र नभएर अहिले संखुवासभा धनकुटा पाँचथर र तेह्रथुम जिल्लामा पनि कटुस पाईने भएको कारण यो जिल्लाका स्थानिय बासिन्दाले पनि कटुसबाट राम्रो आम्दानि लिने गरेका छन् । यहाँ संकलन गरीएको कटुस विक्रिका लागि झापाको विर्तामोड सम्म पनि लैजाने गरीएको स्थानीय बताउँछन् ।